13 september 2022 organiseerde de provincie Gelderland in samenwerking met VERAS en VVTB en het Programmabureau versnellingsaanpak asbestdakensanering met succes een minicursus over de Preventiecheck soortenbescherming asbestdaken.
Het staat er in Nederland slecht voor met de biodiversiteit. Mede hierdoor is er veel aandacht voor verbetering en bescherming van de natuur in Nederland. In 2017 is de Wet natuurbescherming (Wnb) ingegaan om de natuur beter te beschermen én te bevorderen dat we met respect omgaan met biodiversiteit. Volgens deze wet moet je zorgvuldig omgaan met beschermde wilde planten en dieren. Je mag de planten en dieren en hun groei -en verblijfplaats- niet beschadigen en mag dieren niet onnodig verstoren. De Wnb geldt voor iedereen en op eigen grond of erf. Daarmee raakt de Wnb ook de aanpak van asbestdaken.
De provincie Gelderland heeft als doelstelling de biodiversiteit te verbeteren, waaronder biodiversiteit in de bebouwde omgeving. In 2019 heeft de provincie Gelderland een onderzoek uitgevoerd in de Gelderse Vallei gericht op bedrijven met asbestdaken in het buitengebied. Hieruit bleek dat in veel gevallen beschermde vogels aanwezig zijn in de buurt van asbestdaken en dat de eigenaren vaak goed op de hoogte zijn van de broedvogels in de omgeving (Econsultancy, 2019).
Door de provincie Gelderland is een aanpak uitgewerkt om ervoor te zorgen dat rekening wordt gehouden met aanwezige soorten bij asbestdaksanering. Want sanering van asbestdaken kan effect hebben op beschermde dieren (en de voortgang van een sanering). De aanpak van de provincie is drieledig.
1. Vrijstelling en preventiecheck
De provincie heeft een vrijstelling van bepalingen uit de Wnb opgenomen in de Gelderse Omgevingsverordening. Dit houdt in dat bij asbestsanering geen ontheffing aangevraagd hoeft te worden voor het beschadigen of verstoren van nesten buiten het broedseizoen. Het gaat dan om een aantal jaarrond beschermde soorten, mits voldaan wordt aan een diverse voorwaarden. Hiermee wordt het de dakeigenaar makkelijker gemaakt om bij een asbestdaksanering rekening te houden met beschermde soorten en daarmee te voldoen aan de Wnb. Als er alleen dakplaten vervangen worden, kan er worden volstaan met het laten uitvoeren van een zogenaamde preventiecheck. Een preventiecheck is een beknopt onderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van dieren. De preventiecheck kan door een daarvoor opgeleide Deskundige Inventarisatie Asbest (DIA) worden uitgevoerd. Meer informatie over de vrijstelling en de preventiecheck
2. Intensivering toezicht
Een tweede onderdeel van de aanpak is het intensiveren van het toezicht op de naleving van de Wnb bij asbestdaksanering. Daarvoor heeft de provincie Gelderland toezichtstaken overgedragen aan de Gelderse omgevingsdiensten. Dit betekent dat de omgevingsdiensten (OD) in het verlengde van hun toezicht op asbestsaneringen vanuit het Bouwbesluit en het Asbestverwijderingsbesluit ook een deel van het toezicht vanuit de Wnb meenemen. Inmiddels is er bijna 2 jaar ervaring opgedaan met deze werkwijze en zijn diverse controles op de Wnb uitgevoerd.
3. Communicatie en voorlichting
Het laatste onderdeel van de aanpak betreft het vergroten van de bekendheid van de Wnb en de zorgplicht die hiermee samenhangt. Dit wordt gedaan door het inzetten op voorlichting en communicatie enerzijds en door het opleiden van onder meer Deskundigen Inventarisatie Asbest (DIA’s) en asbestsaneerders anderzijds. De minicursus van 13 september is hier een voorbeeld van.
Ook is de Gelderse aanpak onder de aandacht gebracht bij de andere provincies. Provincie Utrecht heeft inmiddels besloten om deze aanpak ook toe te passen.
Met de aanpak van de provincie Gelderland wordt zowel het belang van de biodiversiteit als asbestdaksanering gediend èn het is een inspirerend voorbeeld van samenwerking tussen overheden en marktpartijen.
